Τρίτη 12 Σεπτεμβρίου 2017

Η σύγχρονη ψυχολογία δεν γνωρίζει την ύπαρξη του Ηλιακού Αγγέλου και της ανθρώπινης ψυχής

Η σύγχρονη ψυχολογία δεν γνωρίζει την ύπαρξη του Ηλιακού Αγγέλου και της ανθρώπινης ψυχής

Αποτέλεσμα εικόνας για Ηλιακού Αγγέλου

Η σύγχρονη ψυχολογία δεν γνωρίζει την ύπαρξη του Ηλιακού Αγγέλου και της ανθρώπινης ψυχής. 

Γι 'αυτό πολλά φαινόμενα στον ανθρώπινο ψυχισμό είναι γι' αυτήν μυστηριώδη ή ανεξήγητα γεγονότα. 

Η αποσύνδεση της συνείδησης γι' αυτούς είναι μια ασθένεια, αλλά για τους εσωτεριστές είναι ένα σχίσμα ανάμεσα στον Ηλιακό Άγγελο και την ανθρώπινη ψυχή.

Η σύγχρονη ψυχολογία έχασε επίσης ένα άλλο σημαντικό κλειδί για την επίλυση των προβλημάτων των ασθενών της, και αυτό είναι η ύπαρξη οντοτήτων που κατέχουν ανθρώπους και δημιουργούν αποσύνδεση στη συνείδησή τους.


Τέτοιες οντότητες μπορεί να δημιουργούν πολλαπλές προσωπικότητες και να προκαλούν διάφορες νοητικές, συναισθηματικές και σωματικές ασθένειες. 

Μέχρι να κατανοηθούν τέτοια γεγονότα και να γίνουν αντιληπτά τα φαινόμενα της ψύχωσης και της κατοχής, η σημερινή ψυχολογία θα τρέχει σε έναν λαβύρινθο χωρίς να βρίσκει την είσοδο ούτε το τέλος.

Ορισμένοι ψυχολόγοι δίνουν διαφορετικά ονόματα στις επιδράσεις διαφόρων οντοτήτων που κατέχουν ή προκαλούν ψύχωση στους ανθρώπους, αλλά γι' αυτούς τα ονόματα είναι απλά ετικέτες και όχι οι αποδείξεις ύπαρξης πραγματικών οντοτήτων.


-Τορκόμ Σαραϊνταριάν
Consciousness vol.2 

elenastral 


π
***Πηγή

Δευτέρα 4 Σεπτεμβρίου 2017

Στυγνή «βιομηχανία» εκμετάλλευσης... Παράνομες μπίζνες εκατομμυρίων με τα βλαστοκύτταρα

Στυγνή «βιομηχανία» εκμετάλλευσης... Παράνομες μπίζνες εκατομμυρίων με τα βλαστοκύτταρα


⍆Μια «γκρίζα βιομηχανία» που επεκτάθηκε στη χώρα μας προκλητικά, άναρχα... και ανεξέλεγκτα στο ευαίσθητο πεδίο της Υγείας, και μάλιστα στο κομμάτι που αφορά τα παιδιά, με αντικείμενο τη φύλαξη βλαστοκυττάρων σε ιδιωτικές τράπεζες, αποκαλύπτει το πόρισμα του Σώματος Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας (ΣΕΥΥΠ).

Οέλεγχος των επιθεωρητών και η παράδοση της έκθεσής τους προσφάτως στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας ξεκίνησε με αφορμή το λουκέτο τον περασμένο Ιούνιο στην τράπεζα φύλαξης κυττάρων ομφαλοπλακουντιακού αίματος Stem Health Hellas, η οποία ήταν συνδεδεμένη με μεγάλο όμιλο υγείας στη χώρα μας. Δεκάδες χιλιάδες γονείς ενημερώθηκαν τότε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ότι τα βλαστοκύτταρα που είχαν παραδώσει αντί σημαντικού τιμήματος για φύλαξη στην ιδιωτική τράπεζα κινδύνευαν να καταστραφούν, καθώς η οικονομική της κατάσταση δεν επέτρεπε τη συνέχιση της λειτουργίας της. Ο κίνδυνος κατατρύχει χιλιάδες γονείς που έχουν εναποθέσει τα βλαστοκύτταρα -και τις ελπίδες τους- στις ιδιωτικές τράπεζες της χώρας, καθώς όλες είναι χωρίς άδεια λειτουργίας και πιστοποίηση από το υπουργείο Υγείας και άρα είναι άδηλες οι συνθήκες φύλαξης του πολύτιμου βιολογικού υλικού!

Ο Συνήγορος του Καταναλωτή Λευτέρης Ζαγορίτης, μάλιστα, κατέθεσε την περασμένη εβδομάδα μηνυτήρια αναφορά στον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών για τη διερεύνηση τέλεσης αξιόποινων πράξεων και για τον καταλογισμό ποινικών ευθυνών κατά των υπεύθυνων μιας από τις μεγαλύτερες τράπεζες φύλαξης βλαστοκυττάρων, της Stem Health Hellas, καθώς και κατά παντός άλλου υπεύθυνου. Επιπλέον, πλήθος καταγγελιών γονέων κατά της επίμαχης τράπεζας που έγιναν στον Συνήγορο του Καταναλωτή κοινοποιήθηκαν στο ΣΕΥΥΠ.

Το πόρισμα «καίει»

«Η Ελλάδα στερήθηκε νομοθετικού πλαισίου για χρόνια ως προς τη ρύθμιση της λειτουργίας των τραπεζών βλαστικών κυττάρων ομφαλοπλακουντιακού αίματος, γεγονός που δεν διασφάλισε την τήρηση των διεθνώς αποδεκτών κανόνων λειτουργίας τους. Το αποτέλεσμα ήταν η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη του δικτύου εταιριών με αντικείμενο τη διαχείριση βιολογικού υλικού», διαπιστώνεται στο πόρισμα του ΣΕΥΥΠ. Από το 2005, όταν άρχισαν να λειτουργούν τράπεζες βλαστοκυττάρων στην Ελλάδα, τις άδειες έδινε το υπουργείο Εμπορίου. Το 2008 η χώρα ενσωμάτωσε τις από το 2004 ευρωπαϊκές οδηγίες στη νομοθεσία της (ΠΔ26/2008 και νόμος 3984/2011), ωστόσο στην πράξη όλα παρέμειναν κενό γράμμα αναφορικά με τον έλεγχο, τα πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας, τη φύλαξη, την επεξεργασία, τη συντήρηση, την αποθήκευση και τη διανομή του βιολογικού υλικού των βλαστοκυττάρων.

Η πραγματικότητα που διαμορφώθηκε ήταν αμιγώς εμπορική, με όρους τους οποίους επιβάλλουν η ελεύθερη αγορά και το ζητούμενο του κέρδους - αποτυπώθηκε στις περίπου 20 ιδιωτικές τράπεζες φύλαξης βλαστοκυττάρων που λειτούργησαν την τελευταία δεκαετία στη χώρα μας, με τιμές φύλαξης που κυμαίνονταν από 1.800 έως 3.000 ευρώ. Παράλληλα ιδρύθηκαν και λειτουργούν τρεις δημόσιες τράπεζες βλαστοκυττάρων με δωρεάν φύλαξη και χρήση από όποιον χρειαστεί το βιολογικό υλικό. Σήμερα εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 10 ιδιωτικές, δηλαδή οι μισές από όσες δραστηριοποιούνταν την τελευταία δεκαετία. Ωστόσο, όπως προέκυψε από τον έλεγχο του ΣΕΥΥΠ, η συλλογή και επεξεργασία του βιολογικού υλικού διαφοροποιούνταν σημαντικά από τράπεζα σε τράπεζα, χωρίς να υπάρχουν κοινά στάνταρ επιστημονικά.

Η υπουργική απόφαση που έθεσε τις ειδικότερες ρυθμίσεις λειτουργίας των τραπεζών εκδόθηκε τον περασμένο Μάρτιο. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι μέχρι και τον Ιούλιο, όταν συντάχθηκε το πόρισμα του ΣΕΥΥΠ, καμία ιδιωτική τράπεζα ιστών και κυττάρων ή ομφαλοπλακουντιακού αίματος δεν αιτήθηκε άδεια λειτουργίας από το υπουργείο Υγείας, σύμφωνα με τη διαδικασία που δρομολόγησε η υπουργική απόφαση. «Σημαντική ευθύνη για την καθυστέρηση φέρουν ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) και το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ)» διαπιστώνουν οι επιθεωρητές, χαρακτηρίζοντας μάλιστα την ολιγωρία των αρμοδίων αρχών ως προς τον έλεγχο των τραπεζών «αξιοσημείωτη». Καταπέλτης είναι το πόρισμα για τον ΕΟΜ, καταλογίζοντας στον Οργανισμό ότι «δεν φαίνεται να ανταποκρίθηκε στον θεσμικό και ιστορικό του ρόλο, εφόσον δεν έχει τοποθετηθεί σε ζητήματα επί ισχυρισμών για τη χρησιμότητα της δημόσιας ή ιδιωτικής φύλαξης των βλαστοκυττάρων αλλά και των μεσεγχυματικών κυττάρων του ομφάλιου λώρου». Καλείται δε ο ΕΟΜ να διατυπώσει και να κοινοποιήσει επισήμως τη γνώμη για τη φύλαξή τους.



H περίπτωση της Stem Health Hellas

Με το νομοθετικό πλαίσιο για τις τράπεζες φύλαξης βιολογικού υλικού να υπάρχει μόνο στα χαρτιά, η Stem Health Hellas ακολούθησε την εύκολη, όπως αποδεικνύεται, ίσως, οδό, η οποία φέρεται, σύμφωνα με το πόρισμα να απέχει μακράν από νομικά, επιστημονικά και ηθικά όρια: «Η εταιρεία δεν έχει καταθέσει φάκελο δικαιολογητικών στη Διεύθυνση Ανάπτυξης Μονάδων Υγείας του υπουργείου Υγείας προκειμένου να λάβει την κατά το νόμο προβλεπόμενη άδεια λειτουργίας και συνεπώς δεν έχει κατατεθεί, μεταξύ άλλων, η εγγυητική επιστολή ύψους 100.000 ευρώ προκειμένου να εξασφαλιστούν σε περίπτωση παύσης λειτουργίας οι οικονομικές απαιτήσεις της μεταφοράς και της συντήρησης του κρυοσυντηρημένου υλικού σε άλλη τράπεζα. Από την ίδρυσή της η εταιρεία λειτούργησε ως εμπορική ανώνυμη εταιρεία, δίχως άδεια και επομένως δίχως έλεγχο και εποπτεία καμιάς δημόσιας υγειονομικής ή άλλης αρχής, μολονότι διαχειριζόταν βιολογικό υλικό», αναφέρεται στο πόρισμα του ΣΕΥΥΠ.

Σε περίπτωση παύσης των δραστηριοτήτων της τράπεζας ο νόμος προέβλεπε ότι οι ιστοί και τα κύτταρα που έχει αποθηκεύσει μεταφέρονται με τη συναίνεση και σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας αρχής σε άλλη αδειοδοτημένη τράπεζα. Στην περίπτωση της Stem Health Hellas οι δεκάδες χιλιάδες πελάτες-γονείς ενημερώθηκαν τον περασμένο Ιούλιο ότι θα ενεργοποιηθεί σύμβαση διασύνδεσης με άλλη μεγάλη τράπεζα που θα αναλάμβανε τη φύλαξη των βλαστοκυττάρων, ωστόσο δεν πληροφορήθηκαν μια μικρή λεπτομέρεια: ότι η συμφωνία θα είχε ισχύ εφόσον οι συμβαλλόμενες εταιρείες είχαν άδεια λειτουργίας, όρος που δεν πληρούται...

Ευθύνες βαραίνουν, κατά τους επιθεωρητές, και τα υψηλόβαθμα διοικητικά όργανα της εταιρείας «που δεν μερίμνησαν για την εύρυθμη και σύννομη λειτουργία της».

Αναφέρεται ενδεικτικά: η εταιρεία δεν εναρμονίστηκε με τις συστάσεις της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα για τη σύσταση και διαχείριση αρχείου ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων. Λάμβανε δείγματα για δωρεά μολονότι δεν είχε τη σχετική διαπίστευση για να το κάνει. Παρέδιδε επεξεργασμένα αποθηκευμένα δείγματα βλαστοκυττάρων σε ιδιωτική κλινική για τις ανάγκες μεταμόσχευσης αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων σε παιδιά με αυτισμό παρανόμως, καθώς ο νόμος το επιτρέπει μόνο σε ειδικές μονάδες νοσηλευτηρίων κοινωφελούς χαρακτήρα που επιπλέον έχουν λάβει την ειδική άδεια. Αλλά και οι εμπορικές τακτικές της εταιρείας -αν υποτεθεί ότι αποτελούν εμπορεύσιμο προϊόν το αίμα ή οι ιστοί- κρίνεται από τους ειδικούς του ΣΕΥΥΠ ότι εμπίπτουν στις διατάξεις του νόμου περί αθέμιτων και παραπλανητικών τακτικών. Οπως διαπιστώνουν οι επιθεωρητές, η εταιρεία βασίστηκε σε συμφωνίες για την επέκταση του κύκλου εργασιών της με τα μαιευτήρια του ομίλου τα έτη 2008-2009 ώστε να λαμβάνουν αποζημίωση από τους γονείς για τη συλλογή κατά τον τοκετό ομφαλοπλακουντιακού αίματος, καθώς και με τους γιατρούς στους οποίους απέδιδε οικονομικό αντάλλαγμα, «κατακερματίζοντας τη συνολική και αδιαίρετη πράξη του τοκετού και παρεμβαίνοντας μονοσήμαντα στην επιλογή των γονέων, καθόσον η σχετική ενημέρωση από τους γιατρούς δεν δύναται να είναι ανεπηρέαστη και αντικειμενική όταν βασίζεται σε οικονομικό κίνητρο».

Σοκαριστικά είναι τα στοιχεία και τα ευρήματα που παραθέτουν οι επιθεωρητές από την ολοκλήρωση δύο επιτόπιων ελέγχων τον περασμένο Ιούνιο και Ιούλιο στις 13 δεξαμενές της Stem Health Hellas, εκεί όπου έχουν εναποτεθεί τα βλαστοκύτταρα και οι προσδοκίες των γονέων για την εξασφάλιση της υγείας των παιδιών τους. «Οι συναγερμοί όλων των δεξαμενών ηχούσαν υποδηλώνοντας την ύπαρξη κάποιας δυσλειτουργίας ή την προειδοποίηση για επικείμενη δυσλειτουργία. Η μία εκ των δεξαμενών παρουσίαζε αποκόλληση του σωλήνα τροφοδοσίας με άζωτο, με ταυτόχρονη διαφυγή στον χώρο και η πλήρωσή της γινόταν χειροκίνητα, με αποτέλεσμα τα επιφανειακά δείγματα να κινδυνεύουν να κρυσταλλοποιηθούν.

Επιπλέον, παρατηρήθηκε άναρχη καταχώρηση των δειγμάτων με συνέπεια να δυσχεραίνεται η ιχνηλασιμότητά τους. Από τις ενδείξεις επί των δεξαμενών γινόταν σαφές ότι η βαθμονόμησή τους δεν είχε διενεργηθεί από το 2013 και μετά. Δεν λειτουργούσαν οι αισθητήρες των δεξαμενών. Υπήρχε βλάβη του κλιματισμού στον χώρο των ψυγείων που επέτεινε τον κίνδυνο βλάβης των μηχανημάτων και του συντηρημένου υλικού. Το ηλεκτρονικό αρχείο των κατόχων του βιολογικού υλικού δεν ήταν στην κατοχή της εταιρίας».
Το διάβασα στο protothema.gr

Η επιτυχία είναι μια άσκηση στην αποτυχία, Δ. Τριχόπουλος

Η επιτυχία είναι μια άσκηση στην αποτυχία, Δ. Τριχόπουλος

Μια συνέντευξη με τον ακαδημαϊκό και καθηγητή του Χάρβαρντ κ. Τριχόπουλο στον Θανάση Λάλα
Είναι ένας από τους πιο ενδιαφέροντες ακαδημαϊκούς που έχω γνωρίσει.

Δεν έχουμε κάνει πολύ παρέα, αλλά νιώθω πολύ φιλικά και για αυτόν και για την Αντωνία τη γυναίκα του, λαμπρή επιστήμονα επίσης!

Δεν θα ξεχάσω τη θεωρία του την πρώτη ημέρα που τον συνάντησα σε μια φιλική παρέα ­ περί θέας: «Κάθομαι πάντα με την πλάτη στη θάλασσα... Δεν καταλαβαίνω τι νιώθουν οι άνθρωποι βλέποντας τις βάρκες να κουνιούνται».

Δεν σας κρύβω ότι τότε πίστεψα πως επρόκειτο για μια προσπάθεια εντυπωσιασμού της παρέας, λέγοντας κάτι ακραίο που σίγουρα θα έβρισκε τους πάντες αντίθετους!

Με τον καιρό κατάλαβα ότι ο κ. Τριχόπουλος σκέφτεται παράξενα γιατί έχει ζήσει από την άλλη μεριά τον κόσμο μας. Βυθισμένος στην έρευνα, έχει αποκτήσει έναν ιδιόμορφο τρόπο να βλέπει ό,τι βλέπουμε όλοι εμείς, να σχολιάζει ό,τι σχολιάζουμε όλοι εμείς.

Έχει ένα ιδιότυπο χιούμορ και συχνά αναρωτιέσαι όταν τον ακούς αν σοβαρολογεί ή αστειεύεται. Πολύ κοινωνικός, αλλά στον κόσμο του. Τα έχασα τελευταία όταν σε ένα δείπνο εξηγώντας την πολυετή σχέση του με τη σύζυγό του υποστήριξε:

«Ως άνθρωποι έχουμε μια συγκεκριμένη ποσότητα συναισθήματος να προσφέρουμε στους γύρω... Αν αγαπήσω παράλληλα με την Αντωνία μια άλλη γυναίκα, ίσως περιορίσω το μέγεθος της αγάπης που προσφέρω στην Αντωνία...

Ως άνθρωποι δεν μπορούμε να αγαπήσουμε πολλούς ανθρώπους. Διαθέτουμε συγκεκριμένη ποσότητα αγάπης!». Μετά ζήτησε μια μερίδα αλμυρίκια και συνέχισε να αστειεύεται με τον γιο μου τον Κωνσταντίνο...

Αυτό είναι για μένα ο ακαδημαϊκός και καθηγητής του Χάρβαρντ κ. Τριχόπουλος. Απολαύστε τον.

Η οικογένειά σας είχε σχέση με την ιατρική;
«Ο πατέρας μου ήταν γιατρός. Η μητέρα μου δεν είχε βγάλει καν γυμνάσιο... Ηταν όμως η νοήμων της οικογενείας».

Πώς έτσι;
«Η μητέρα μου μεγάλωσε στο Κάιρο. Ο πατέρας της ήταν επιτυχημένος έμπορος κρασιών, αλλά μια φορά, όταν ήταν στην τετάρτη του εξαταξίου γυμνασίου, η μάνα μου απέτυχε πλήρως να τηγανίσει ψάρια και ο παππούς απεφάσισε ότι εφόσον δεν ξέρει να τηγανίζει ψάρια ­ το οποίον έπρεπε πρωτίστως να ξέρει μια γυναίκα, κατά τον παππού μου ­ οι σπουδές ήταν περιττές. Ετσι της έκοψε το σχολείο και την έκλεισε στο σπίτι να μάθει να μαγειρεύει».

Αλήθεια; Λένε πάντως ότι εκπαίδευση και νοημοσύνη πηγαίνουν παρέα...
«Αποψή μου είναι ότι η νοημοσύνη κληρονομείται, είναι ζήτημα χρωματοσώματος. Δεν ξέρω τι να πω. Ο πατέρας μου ήταν ένας πολύ επιτυχημένος χειρουργός, αλλά μέσα στα πλαίσια του κοινού ανθρώπου... Δεν διεκρίνετο για τη νοημοσύνη του».

Όταν λέτε νοημοσύνη, τι εννοείτε;
«Θεωρητικά είναι κάτι το οποίο είναι εγγενές και το οποίο στη συνέχεια αναπτύσσεται. Τότε που εμελετάτο το θέμα έλεγαν ότι υπάρχει ένας G ­ από το General ­ παράγων νοημοσύνης, ο οποίος μπορεί να ανιχνευθεί με διάφορα τεστ. Νοημοσύνη είναι η μνήμη, η ταχύτητα συνδυασμών, η δυνατότητα εντοπίσεως στον χώρο...

Η νοημοσύνη έχει μεγάλη σχέση με την ικανότητα του λόγου... Ας μην ξεχνάμε ότι η λέξη "λόγος" στα ελληνικά σημαίνει και το πώς μιλάς και το πώς σκέπτεσαι».

Ο πατέρας σας που ήταν γιατρός πώς τα βρήκε με έναν άνθρωπο ο οποίος δεν είχε τελειώσει το γυμνάσιο;
«Μια χαρά τα βρήκε. Και εκείνος σκλάβος της γυναίκας του ήταν... όπως όλοι οι άνδρες που έχω γνωρίσει». (γέλια)

Το επίπεδο της μόρφωσης δεν είναι καθοριστικό στοιχείο για τη συνύπαρξη δύο ανθρώπων;
«Οχι, υποχρεωτικά. Αλλωστε μην ξεχνάμε ότι για πάρα πολλά χρόνια στην ελληνική οικογένεια υπήρχε ο εκπαιδευμένος άνδρας και η ολιγότερο εκπαιδευμένη γυναίκα».

Στον Βόλο μεγαλώσατε;
«Στον Βόλο ως τα 16-17 χρόνια, οπότε αφενός λόγω των σεισμών και αφετέρου λόγω της ανάγκης της προετοιμασίας για τις εισαγωγικές εξετάσεις ήρθαμε στην Αθήνα».

Ήρθε όλη η οικογένεια στην Αθήνα;
«Οχι, στην αρχή ήρθα εγώ, αλλά στη συνέχεια πέθανε ο πατέρας μου και ήρθαν στην Αθήνα και η μητέρα μου με τα δύο αδέλφια μου».

Ο πατέρας σας σας πίεζε να γίνετε γιατρός;
«Ναι. Η λογική που επικρατούσε στο σπίτι ήταν ότι εγώ θα γινόμουν χειρουργός».

Και γιατί τελικώς δεν γίνατε;
«Δεν είχα δυνατότητα στα χέρια. Στη συνέχεια προσπάθησα να γίνω νευρολόγος-ψυχίατρος, αλλά τελικώς κινήθηκα στον χώρο της Επιδημιολογίας και της έρευνας».

Είναι επιλογές που καθορίζουν τι τελικώς θα κάνουμε στη ζωή μας;
«Μάλλον. Η Αντωνία ­ η γυναίκα μου ­ ήταν φτωχό κορίτσι και ήμασταν μαζί στην Ιατρική Σχολή. Η Αντωνία εργαζόταν ως έκτακτη βοηθός έναντι μισθού 1.500 δραχμών.

Όταν αρρώστησε από ηπατίτιδα ­ και τότε η θεραπευτική αντιμετώπιση της ηπατίτιδας προϋπέθετε μακροχρόνια ανάπαυση για να μη χάσει τη θέση της­, πήγα εγώ και εργάστηκα παραλλήλως με την ειδικότητα της παθολογίας στη θέση της Αντωνίας.

Όπου τότε ο καθηγητής Βαλαώρας διεπίστωσε ότι ήμουν εκ των ολίγων ιατρών που καταλάβαιναν τι είναι λογάριθμος ­ παγκοσμίως είναι λίγοι οι γιατροί που καταλαβαίνουν τι είναι λογάριθμος. Οπότε έμεινα εκεί... Στη συνέχεια ήρθε ένας Αμερικανός από το Χάρβαρντ ο οποίος μου πρότεινε να πάω στην Αμερική για να αναλύσω τα στοιχεία που είχαν συλλεγεί σε διάφορες χώρες».

Τι είναι αυτό που κάνει κάποιους ανθρώπους να διακρίνονται σε αυτό με το οποίο ασχολούνται;
«Νομίζω ότι δεν είναι η νοημοσύνη, παρ' όλο που παίζει κάποιον ρόλο. Περισσότερο απ' όλα βοηθάει η δυνατότητα να αντέχεις στην αποτυχία και να επιμένεις. Συχνά στους επιτυχημένους ανθρώπους βλέπουμε τη διάκριση, τη δόξα, την αναγνώριση και δεν βλέπουμε τι έχει προηγηθεί».

Θέλετε να πείτε ότι η επιτυχία είναι μια άσκηση στην αποτυχία;
«Η δυνατότητα να αποδέχεσαι την αποτυχία και να την ξεπερνάς είναι προϋπόθεση για την επιτυχία».

Η πορεία ενός ανθρώπου καθορίζεται από τη δυνατότητά του να υπερπηδάει τα μειονεκτήματά του ή να χρησιμοποιεί τα πλεονεκτήματά του;
«Είναι αναμφισβήτητο ότι αν κυριαρχήσει ένα από τα μειονεκτήματα έχει πολύ χειρότερες συνέπειες. Δηλαδή αθροιστικά το μειονέκτημα μετράει περισσότερο.

Και επομένως η δυνατότητα να καλύψει κάποιος ένα μειονέκτημά του είναι περισσότερο αποτελεσματική από τη δυνατότητα να εξασκήσει περαιτέρω ένα θετικό στοιχείο του. Οπως κι ένας εχθρός κάνει πολύ μεγαλύτερη ζημιά από το καλό που μπορεί να σου κάνει ένας φίλος».

Ενας επιστήμονας είναι ένας καλλιτέχνης στο είδος του;
«Νομίζω ότι ο καλλιτέχνης είναι πιο προικισμένος από έναν επιστήμονα ­ όσο καλός επιστήμονας κι αν είναι κάποιος. Δηλαδή εγώ δεν θα μπορούσα να γίνω καλλιτέχνης ό,τι και αν έκανα. Ενώ οποιοσδήποτε μπορεί να γίνει επιστήμονας αν το θέλει ­ και αν έχει αρκετή αντοχή, μπορεί να γίνει και καλός επιστήμονας».

Δεν χρειάζεται ιδιαίτερο ταλέντο για να γίνει κάποιος καλός επιστήμονας;
«Ο πολύ καλός επιστήμονας, ο πραγματικά διακεκριμένος, πιθανόν να έχει μία πρόσθετη δυνατότητα. Κυρίως αυτή η ενόραση, το θάρρος να αντιμετωπίζεις την αποτυχία...

Επιμένω όμως ότι ο πολύ προικισμένος καλλιτέχνης είναι κάτι διαφορετικό. Ενδεχομένως η διαφορά είναι ποιοτική και όχι ποσοτική, όπως είναι στον επιστήμονα. Πιθανόν όμως να υπάρχουν επιστήμονες που ξεφεύγουν από τα κοινά όρια... Εγώ πάντως δεν θα έλεγα ότι ανήκω σε αυτές τις εξαιρετικές περιπτώσεις».

Γιατί;
«Γιατί δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι το οποίο να μην μπορώ να το δικαιολογήσω, να μην μπορώ να το ερμηνεύσω με βάση ορισμένες επιλογές. Δηλαδή στα χρόνια του γυμνασίου ήμουν πολύ καλός μαθητής, αλλά όχι ο καλύτερος και μετά βεβαιότητος όχι ο άριστος, και αυτό για το οποίο προσωπικά είμαι υπερήφανος είναι ότι μολονότι είμαι απλώς νοήμων ­ δηλαδή έχω ένα IQ γύρω στο 130, το οποίο έχει περίπου το 15% των εκάστοτε φοιτητών Ιατρικής ­ εν τούτοις προχώρησα πολύ μπροστά και αυτό είναι συνέπεια της προσπάθειας.

Νομίζω ότι το έχει πει ο Χατζιδάκις: περισσότερο πρέπει να καμαρώνουμε εμείς οι λιγότερο προικισμένοι που πετύχαμε παρά αυτοί που ξεκίνησαν τη ζωή με το μεγάλο ταλέντο... Εμείς μπορούμε να γίνουμε ακόμη και πρότυπα. Είμαστε η απόδειξη ότι δεν χρειάζεται να είσαι τίποτα το ιδιαίτερο για να καταφέρεις κάτι μεγάλο στη ζωή σου, αρκεί να προσπαθείς να ξεπεράσεις τον εαυτό σου».

Εσείς πρώτα ονειρευτήκατε τη ζωή σας και μετά τη ζήσατε;
«Εγώ δεν ονειρεύτηκα τίποτα... Ο,τι έζησα, ό,τι κατάφερα με βρήκε στην πορεία. Ολα ήρθαν μόνα τους. Εγώ το μόνο που έκανα ήταν να προσπαθώ για το καλύτερο... Ηξερα ότι θα υπάρχουν πράγματι αποτυχίες, πράγματα τα οποία θα αμφισβητήσεις στην πορεία, αλλά ποτέ δεν προβληματίστηκα με αυτό... Γνώριζα ότι η ορθολογική προσέγγιση της ζωής δεν υπάρχει.

Δεν υπάρχει δηλαδή συντηρητική εναλλακτική εμπειρία. Προχωράς στα άχυρα που πατάς. Και ό,τι έτυχε, έτυχε. Γνωριστήκαμε με την Αντωνία στα μέσα της Ιατρικής Σχολής και μείναμε μαζί έκτοτε... Είμαστε μαζί 40 χρόνια. Μου είπαν να πάω να κάνω ειδικότητα χειρουργικής, ταχύτατα αναγνώρισα ότι δεν είχα καμία δυνατότητα...

Οι αποφάσεις μου ήταν πάντα γρήγορες και η προσπάθειά μου μεγάλη... Οταν ήμουν πια καθιερωμένος καθηγητής στην Ελλάδα, μου πρότειναν να πάω να διδάξω στο Χάρβαρντ. Το συζήτησα λίγο με την Αντωνία και μέσα σε 14 ώρες είπα το "ναι" και έφυγα».

Ποια υπήρξε η πρώτη συνάντησή σας με την αποτυχία;
«Εγώ μετράω ως αποτυχία και το ότι το τάδε κορίτσι στο γυμνάσιο δεν με ήθελε ενώ εγώ το ποθούσα...».

Εσείς πώς αντιδρούσατε σε αυτές τις περιπτώσεις;
«Το εκλογίκευα, όπως το λέει ωραιότατα ο κόσμος. Ηταν δύσκολο να το κάνω, όπως είναι δύσκολο να δεχθεί κάποιος ότι κι αυτός θα πεθάνει. Αλλά το έκανα».

Τι είναι αυτό που βοηθάει να μη χάνουμε την ισορροπία μας;
«Η λογική. Η λογική σε βοηθάει να συνειδητοποιήσεις ότι η αποτυχία είναι μέρος του παιχνιδιού».

Οταν πια μπήκατε στην έρευνα και αρχίσατε να έχετε διακρίσεις, πιστέψατε ότι θα μπορούσατε να πάρετε και το βραβείο Νομπέλ; Πιάσατε δηλαδή ποτέ τον εαυτό σας να κάνει τέτοιες σκέψεις;
«Ηξερα πάντοτε ότι αυτό ήταν απίθανο... Η πιθανότητα να πάρεις βραβείο Νομπέλ είναι μία στις 100.000... Δηλαδή μηδέν πιθανότητες. Κι όμως για κάθε επιστήμονα που κάνει έρευνα αυτές οι μηδέν πιθανότητες δεν είναι μηδέν... Είναι μία στις 100.000. (γέλια) Το ζητούμενο στη ζωή είναι να μπορείς να αποδεχθείς την πολύ μικρή πιθανότητα χωρίς ουσιαστικά να την εκμηδενίσεις...».

Τι σημαίνει για εσάς μια μεγάλη διάκριση;
«Τίποτα. Καμιά φορά συζητούσαμε με φίλους και αναρωτιόμασταν: "Ποιος πήρε Νόμπελ πέρυσι;". Δεν θυμόμασταν κανένα όνομα. Δεν είναι επομένως ούτε αναγνώριση ούτε χρήματα... Παρ' όλα αυτά είναι ζητούμενο για κάθε επιστήμονα. Δεν ξέρω γιατί, αλλά είναι μια ευχαρίστηση».

Μια διάκριση είναι μια νίκη σας στη μάχη με τον χρόνο;
«Βέβαια. Είναι μια απολαυστική νίκη και ας ξέρουμε ότι θα χάσουμε τη μάχη με τον χρόνο στο τέλος... Αν και δεν ξέρω τι διαρκεί περισσότερο: μια επιτυχία ή μια αποτυχία; Πιστεύω ότι, αν σήμερα μου συμβεί μια μεγάλη επιτυχία, σε τρεις ημέρες θα είμαι στο ίδιο επίπεδο ευτυχίας που ήμουν προτού συμβεί αυτό.

Δηλαδή την αφομοιώνουμε πολύ γρήγορα την επιτυχία. Ενώ την αποτυχία δεν την αφομοιώνουμε και τόσο γρήγορα... Εμένα όταν μου απορρίπτουν μια εργασία, για παράδειγμα ­ το οποίο γίνεται συχνά παρεμπιπτόντως ­, ταλαιπωρούμαι τουλάχιστον για 15 ημέρες. Υπάρχει με άλλα λόγια μια ασυμμετρία ανάμεσα στις συναισθηματικές επιπτώσεις της επιτυχίας και της αποτυχίας».

Ως άνθρωπο σας βοήθησε η επιστημονική έρευνα;
«Ναι. Μάθημα πρώτον: Η αποτυχία και η επιτυχία είναι εναλλακτικές όψεις της ίδιας περίπου ζώνης. Μάθημα δεύτερον: Με έμαθε ­ ενώ μικρός ήμουν ανταγωνιστικός ­ να μην είμαι πρακτικά καθόλου ανταγωνιστικός. Μάθημα τρίτον: Δεν νοιάζομαι για το αν είμαι πιο νοήμων από τον φίλο μου... αλλά με ενδιαφέρει αν είμαι λιγότερο ή περισσότερο νοήμων από το εχθρό μου. Μάθημα τέταρτον: Συνειδητοποίησα τη σημασία της εκλογίκευσης».

Γιατί ο επιστήμονας ερευνητής μαθαίνει να μην είναι ανταγωνιστικός;
«Γιατί η αναζήτηση της δικής μου αλήθειας πρέπει να πατήσει στην αλήθεια του άλλου για να αποκαλυφθεί».

Υπάρχει μια αναγκαιότητα, λένε, στον άνθρωπο να περάσει από αυτή τη ζωή και να αφήσει ένα στίγμα, μια υπογραφή.
«Θα το θέλαμε».

Αυτό επιστημονικά πώς εξηγείται;
«Νομίζω ότι αυτό ξεκινά από τη φύση των γονιδίων. Οσο περισσότερο σκέπτομαι βλέπω ότι αυτός ο κόσμος λειτουργεί με την ανάγκη αυτού του εγωιστικού γονιδίου. Δηλαδή θέλουμε πάρα πολύ ένα παιδί επειδή αυτό σημαίνει ότι το 50% των γονιδίων μας συνεχίζονται... Το παιδί είναι μια σφραγίδα της αθανασίας μας.

Φεύγω εγώ, υπάρχει αυτό. Για αυτούς που δεν έχουν παιδιά υπάρχει η αναζήτηση ενός υποκατάστατου. Ο περισσότερος κόσμος που δεν μπορεί να αφήσει τη σφραγίδα του κάνει παιδιά. Ελεγε ο Παυσανίας: "Παιδιά δεν έχω, αλλά έχω τη μάχη της Χαιρώνειας...". Σε όλους μας υπάρχει η αγωνία της αθανασίας. Αυτή η αγωνία αν καταφέρει να εκφραστεί αποτελεί την υπογραφή μας».

Εχετε φοβηθεί ποτέ τα αποτελέσματα της επιστημονικής έρευνας;
«Υπάρχουν ορισμένα αποτελέσματα της έρευνας που στην εφαρμογή τους έρχονται σε αντίφαση με το επιθυμητό. Φέρ' ειπείν δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι από τις μεγαλύτερες τραγωδίες ήταν η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, και όλοι ξέρουμε ότι αυτό οφείλεται σε μια σειρά από σπουδαίες επιστημονικές ανακαλύψεις. Ξέρουμε επίσης ότι η προσπάθεια της επεκτάσεως της καλής διατροφής σε όλα τα επίπεδα έφερε και τις "τρελές αγελάδες".

Ακόμη και στον δικό μου τομέα φέρ' ειπείν, όπου εργάζομαι και νοιάζομαι για την υγεία του κόσμου, είναι τρελό να διαπιστώνω μέσω της έρευνας ότι το κάπνισμα δεν κάνει πάντα κακό. Υπάρχουν νόσοι που θεραπεύονται με τη νικοτίνη... Αυτή η ανακάλυψη δεν σου κρύβω ότι με μπερδεύει. Νομίζω ότι η επιστήμη μπορεί να σε οδηγήσει στην αλήθεια. Αλλά η αποκάλυψη της αλήθειας είναι γεμάτη παγίδες οι οποίες πολλές φορές δεν είναι συμβατές με τη δική μας αλήθεια...».

Η επιστημονική έρευνα είναι κατευθυνόμενη από τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα;
«Υπάρχουν πολλά παραδείγματα που το αποδεικνύουν αυτό. Κακά τα ψέματα, η τιθασευμένη, η χειραγωγημένη έρευνα είναι η επίσημη δοξασία... Η Ευρωπαϊκή Ενωση θεωρεί ότι η έρευνα πρέπει να υπηρετεί την τεχνολογία και τη βιομηχανία. Αυτό δεν είναι μια χειραγώγηση της έρευνας;».

Αυτή η χειραγώγηση δεν είναι έγκλημα;
«Εγκλημα όχι, αλλά εσφαλμένος δρόμος. Ο πολύ προικισμένος υπουργός μας ­ αυτό αν το γράψεις θα γίνει χαμός ­ που ηγείται του υπουργείου Ερευνας υιοθέτησε αυτή την άποψη της ΕΕ».

Εσείς έχετε νιώσει όλα αυτά τα χρόνια κατευθυνόμενος επιστημονικά;
«Ναι, αλλά δεν με πειράζει και πολύ γιατί εγώ εργάστηκα όλα αυτά τα χρόνια περισσότερο για την αντιμετώπιση του καρκίνου. Είναι εύκολο, αν προσπαθείς να βρεις μια λύση για την καταπολέμηση του καρκίνου, να ταυτιστείς με αυτό που ονομάζουμε κοινωνικό συμφέρον. Τα πράγματα είναι πιο δύσκολα για τους συναδέλφους που ασχολούνται με τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα...».

Εσείς, αν ήσασταν στη θέση αυτών που ερευνούν την κλωνοποίηση και τα μεταλλαγμένα τρόφιμα, θα προχωρούσατε την έρευνά σας;
«Ναι, για δύο λόγους: η αναζήτηση της επιστημονικής αλήθειας είναι το αντικείμενο του επιστήμονα και κανένας δεν μπορεί να αντικαταστήσει την κοινωνική λειτουργία. Αλλοι είναι εκείνοι οι οποίοι θα αποφασίσουν αν θα πρέπει να εφαρμόσουν τα αποτελέσματα της έρευνας και όχι ο ίδιος ο επιστήμονας.

Εγώ είμαι υποχρεωμένος να πω τι βλέπω από την έρευνα, όπως είμαι υποχρεωμένος να προχωρήσω αν βλέπω ότι υπάρχει συνέχεια στην έρευνα. Οπως φέρ' ειπείν είχαμε πει πολλά χρόνια πριν ότι το να καπνίζεις είναι προστατευτικό για μια σειρά νοσημάτων. Αυτό προκάλεσε οργή από πολλές μεριές. Εγώ το είπα επειδή το διαπίστωσα...

Γι' αυτό λέω σε όποιους με ρωτάνε: Πάρτε το απόφαση. Γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, η γενετική τροποποίηση του ανθρώπου ή το φαινόμενο της κλωνοποίησης θα προχωρήσουν... Από 'κεί και πέρα η κοινωνία ας αποφασίσει αν θα επιτρέψει την εφαρμογή της έρευνας ή όχι. Υπάρχει δημοκρατία.

Δηλαδή από εκεί και πέρα, όπως συλλογικά αποφασίζουν οι άνθρωποι για τους ηγέτες τους, έτσι ας αποφασίσουν και για αυτό. Για μένα αυτός είναι ο μόνος μηχανισμός που μας εξασφαλίζει. Δεν μπορεί ο επιστήμονας να υποκαταστήσει αυτόν τον μηχανισμό. Δεν μπορεί η δική μου κρίση να υποκαταστήσει τη συλλογική».

Η δημοκρατία είναι το καλύτερο σύστημα λήψης αποφάσεων;
«Η μόνη διαφορά της δημοκρατίας έναντι όλων των άλλων μορφών διακυβέρνησης είναι ότι στη δημοκρατία μπορείς τους "κερατάδες" να τους διώξεις αν δεν σου αρέσουν, ενώ στη δικτατορία δεν έχεις αυτό το δικαίωμα».

Οι άνθρωποι όταν μιλούν για εξέλιξη και για επιστημονική έρευνα εννοούν τα ίδια πράγματα; Η έρευνα είναι πάντα στην υπηρεσία της εξέλιξης; Δηλαδή είναι εξέλιξη η κλωνοποίηση του ανθρώπου;
«Δεν ξέρω, νομίζω ότι είναι. Δηλαδή για την εξέλιξη υπάρχει μόνο ένα αξίωμα: αιτούμενη απόφαση και τι προσέφερε η έρευνα σε αυτό... Εκείνο που δεν ξέρω για τον άνθρωπο είναι πόσο περισσότερο ή λιγότερο ευτυχής είναι τώρα από ό,τι ήταν πριν από 50 χρόνια.

Για ένα πράγμα όμως είμαι σίγουρος: Δεν σταματά η εξέλιξη, όλοι αγοράζουμε τον επόμενο υπολογιστή. Ακόμη και εμείς που δεν ξέρουμε τις δυνατότητες του δικού μας υπολογιστή, του προηγούμενου. Να μην έχετε καμία αμφιβολία λοιπόν ότι σε 50 χρόνια θα είναι όλα τα τρόφιμα που θα τρώμε γενετικώς τροποποιημένα».

Μήπως λέγοντας εξέλιξη εννοούμε συνέχιση των πραγμάτων;
«Η συνέχιση δεν έχει ποιοτικά στοιχεία... Αυτή είναι η διαφορά της από την εξέλιξη. Σήμερα μιλάμε για εξέλιξη αλλά το 1/5 των ανθρώπων χρησιμοποιούν αντικαταθλιπτικά, άρα το 1/5 των ανθρώπων δεν είναι ευτυχείς. Είμαστε όλοι θύματα μιας οργανωμένης εκστρατείας συνέχισης του κόσμου χωρίς να αναρωτιόμαστε τους ποιοτικούς λόγους που οδηγούν στη συνέχιση αυτή».

Τι δεν βλέπει ένας άνθρωπος που δεν έχει μπει στο δωμάτιο της έρευνας;
«Η δική μου οπτική σε μερικά πράγματα έχει αλλάξει, επειδή βρέθηκα για μεγάλο διάστημα της ζωής μου μέσα στο δωμάτιο της έρευνας, όπως λέτε... Ιδίως σε έναν τομέα στον οποίον προχωράει πολύ και με γοργό ρυθμό. Στον χώρο αντιμετώπισης του καρκίνου. Βλέπω λοιπόν καθημερινά την αγωνία του κόσμου στο να θεραπευτεί ο καρκίνος.

Αντιμετωπίζει ο κόσμος την πιθανή θεραπεία του σαν κάτι που θα αλλάξει ριζικά τα πράγματα. Κανένας από όλους αυτούς τους ανθρώπους δεν ξέρει ότι αν θεραπευτεί ο καρκίνος. Οι άνθρωποι κατά μέσο όρο θα ζουν μόνο δύο χρόνια περισσότερο. Εγώ που έχω βρεθεί για τα καλά στο δωμάτιο της έρευνας σας λέω ότι η έρευνα στην Ιατρική δεν προσφέρει πια τίποτε στην ανθρωπότητα. Νομίζω ότι είναι πρακτικά άχρηστη».

Αν και κατανοώ τι θέλετε να πείτε, με τρομάζετε...
«Κοιτάξτε να δείτε, χωρίς να θέλω να πάρω θέση στο θέμα των εκτρώσεων ­ μάλιστα, αν έπρεπε να πάρω θέση, θα έπαιρνα αυτή που παίρνει κάθε λογικός άνθρωπος σήμερα, τα μισά από τα παιδιά τα οποία συλλαμβάνονται, κυοφορούνται βιολογικά και τα σκοτώνουμε με τη θέλησή μας προτού βγουν. Γιατί; Γιατί δεν τα χρειαζόμαστε.

Δηλαδή παλιά έπρεπε να κάνεις οκτώ παιδιά για να προχωρήσει η οικογένεια, γιατί στη διαδρομή πέθαιναν τα έξι. Τώρα κάνεις μόνο δύο και δύο ζουν... Σήμερα είναι πολύ δύσκολο να χάσεις παιδί στη διαδρομή. Επομένως η δυνατότητα της επιστήμης της Ιατρικής δεν μας βοήθησε σε κάτι ιδιαίτερα... Στο ίδιο ζητούμενο είμαστε μετά από πολλά χρόνια.

Σήμερα έχουμε φθάσει στο σημείο να ζούμε 70-80 χρόνια... Τι άλλο θέλουμε; Να ζήσουμε 100; Πρέπει να καταλάβουμε ότι όσο περισσότερο επιμηκύνουμε το όριο της ζωής με τη βοήθεια της επιστήμης τόσο θα περιορίζονται οι γεννήσεις.

Ποια είναι η επιδίωξή μας; Να γίνουμε μια κοινωνία γερόντων; Να μην υπάρχουν τα παιδιά ανάμεσά μας; Φθάσαμε στο σημείο να πληρώνουμε ενάμισι εκατομμύριο δολάρια για να βρούμε ένα νεφρό για μεταμόσχευση. Και όλα αυτά για να ζήσουμε τρία χρόνια παραπάνω... Μα ενάμισι εκατομμύριο δολάρια είναι ο προϋπολογισμός της Ουγκάντα. Καταλαβαίνετε δηλαδή τι παραλογισμός μας έχει κυριεύσει;».

Η έμπνευση εξηγείται επιστημονικά;
«Δεν ξέρω, αυτό το σκέφθηκα πάρα πολύ στο παρελθόν. Η έμπνευση είναι, νομίζω, να κάνεις μια σειρά συνειρμούς οι οποίοι θα προχωρήσουν ένα βήμα παραπέρα ό,τι έκανε ένας άλλος πριν από σένα. Σπανίως νομίζω ότι η έμπνευση στην επιστήμη έχει μοναδικότητα. Μοναδικότητα στην επιστήμη έχει η συγκυρία των περιπτώσεων».

Η έμπνευση είναι προσόν των ιδιοφυών ανθρώπων; Δηλαδή είναι χαρακτηριστικό της ιδιοφυΐας;
«Νομίζω ναι, στο μέτρο που είναι συνδυασμός».

Η λογική του τυχαίου υφίσταται;
«Και βέβαια».

Η οποία τι είναι; Είναι κρυφή γνώση;
«Υπάρχουν πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις του τυχαίου... Το βασικό είναι ότι όλοι συγκλίνουν στο συμπέρασμα πως υπάρχει όντως τύχη».

Οι επιρροές ή οι επιλογές καθορίζουν την πορεία ενός ανθρώπου;
«Οι επιρροές. Διότι οι επιρροές σού δίνουν τις συντεταγμένες στις οποίες κινείσαι. Καμιά φορά οι προσωπικές επιλογές παίζουν κάποιον ρόλο, αλλά σπανίως πολύ σημαντικό. Συνήθως ακολουθούμε τον δρόμο τον οποίο έχουμε χαράξει με βάση τις επιρροές μας».

Μπαίνοντας ένας άνθρωπος στο δωμάτιο της επιστήμης, της έρευνας, τι χάνει από τον έξω κόσμο;
«Οταν ήμουν νεότερος ­ εδώ είναι κάτι που χρωστάω στην Αντωνία και στους άλλους συνεργάτες, οι οποίοι αγαπούσαν τη ζωή περισσότερο ­ ούτε που σκεφτόμουν να βγω από το δωμάτιο. Δηλαδή, αν εξηρτάτο από εμένα και αν δεν είχα την Αντωνία, ίσως να μην έβγαινα ποτέ έξω... Ξέρω ότι χάνεις πολλές από τις χαρές της ζωής ζώντας κλεισμένος στο δωμάτιο της έρευνας, αλλά δεν νιώθω άσχημα που δεν έζησα αυτές τις χαρές...

Από την άλλη σου λείπει κάτι που έζησες και αγάπησες... Εγώ αγάπησα πολύ την έρευνα και αυτή μου λείπει όταν τη στερούμαι. Το να αγαπάς τη φύση σημαίνει ότι έχεις ευαισθητοποιηθεί, ότι έχεις εγγραφές μέσα στη φύση οι οποίες σου δίνουν τη δυνατότητα να αγαπήσεις, να νοσταλγήσεις.

Εγώ έχω χάσει την ευκαιρία να αγαπήσω τη φύση και τώρα μέσα σε αυτή δεν νιώθω καμία συγκίνηση. Συχνά κάθομαι με την πλάτη στη θάλασσα και οι φίλοι μας απορούν που με βλέπουν. Για μένα όμως η θέα ενός λευκού τοίχου δεν έχει καμία διαφορά από τη θέα της θάλασσας... Ολα τα πράγματα για να τα αγαπήσεις πρέπει να τα γνωρίσεις».

Υπάρχουν πρόσωπα στην επιστημονική έρευνα που πιστεύετε ότι αν δεν είχαν υπάρξει στον χώρο αυτόν ίσως να μην ήταν αυτή η εξέλιξη της έρευνας;
«Δεν νομίζω. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι είναι πολύ περισσότερο όμηροι της έρευνας».

Εσείς που ερευνάτε τον καρκίνο τον φοβάστε το ίδιο με όλους εμάς;
«Βέβαια. Αυτός ο φόβος δεν ξεπερνιέται εύκολα... Το μόνο που πιστεύω είναι ότι εγώ, ο οποίος είμαι τώρα 61 ετών, θα πέθαινα πιο ώριμα από ό,τι θα πέθαινε ένας άλλος μη προβληματισμένος. Ο θάνατος με έχει προβληματίσει θέλοντας και μη».

Τι σημαίνει ώριμος θάνατος;
«Δεν ξέρω, για μακρό χρονικό διάστημα ήθελα να μιλήσω για τον θάνατο στη ζωή μας... Ισως ώριμος θάνατος να σημαίνει το τέλος μιας ενδιαφέρουσας ζωής».

Υπάρχει τρόπος όσο ζούμε να ξεγελάσουμε τον φόβο του θανάτου και να μη μας βασανίζει;
«Ναι... Κυρίως τα παιδιά τον ξεγελάνε γιατί καταφέρνουν να μην τον σκέφτονται. Παύουμε να είμαστε παιδιά όταν ο φόβος του θανάτου μάς κυριεύει. Αργότερα, μεγάλοι πια, τον ξεγελάμε ξανά αυτόν τον φόβο κάνοντας παιδιά... Ως ενήλικοι δηλαδή ξεγελάμε τον θάνατο μέσω των παιδιών μας».

Οσο περισσότερο κατανοούμε την ανθρώπινη φύση τόσο μεγαλώνει το μυστήριο... Πώς το εξηγείτε αυτό;
«Η γνώση δυστυχώς δεν λύνει το μυστήριο. Μυστήριο παραμένει... Γι' αυτό και πριν σας είπα ότι δεν ξέρω πια τη σημασία της ιατρικής. Δεν νομίζω ότι δώσαμε απαντήσεις και ούτε νομίζω θα δώσουμε μέσω της επιστήμης για αυτό που ονομάζουμε μυστήριο της ζωής.

Πιθανόν σε αυτόν τον τομέα η φιλοσοφία να είναι καλύτερα εξοπλισμένη ή ακόμη καλύτερα εξοπλισμένη να είναι η τέχνη ­ ίσως γιατί η τέχνη σού αφαιρεί και την αναγκαιότητα να απαντήσεις σε ένα "γιατί". Η τέχνη δεν νιώθει υποχρεωμένη να απαντήσει σε τίποτε... Αυτό είναι μια πιο λυτρωτική οπτική του κόσμου μας».

Κατανοείτε τη λέξη φαντασία;
«Ναι. Πιστεύω ότι η δημιουργική φαντασία είναι μια πρόσθετη συνιστώσα, όταν έχουν καλυφθεί όλες οι άλλες».

Σας ευχαριστώ.
«Κι εγώ».

______________
Ο Δημήτρης Τριχόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1938 * Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και ειδικεύτηκε στην Παθολογία, στη Μικροβιολογία, στη Δημόσια Υγεία και Επιδημιολογία στα πανεπιστήμια της Αθήνας, του Λονδίνου, του Χάρβαρντ και της Οξφόρδης

Εχει διατελέσει καθηγητής και διευθυντής του Τμήματος Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ (1989-1996), καθηγητής Πρόληψης Καρκίνου και διευθυντής του Κέντρου για την Πρόληψη Καρκίνου στο Χάρβαρντ (1993-1997), είναι καθηγητής και διευθυντής του Τμήματος Υγιεινής και Επιδημιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών από το 1972, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής Επιδημιολογίας στο Ινστιτούτο Karolinska στη Στοκχόλμη από το 1998 και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από τον Ιούνιο του 1997 \

Το ερευνητικό έργο του Δημήτρη Τριχόπουλου έχει συμβάλει στην ανακάλυψη του ρόλου του παθητικού καπνίσματος στην ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα, στην ερμηνεία της αιτιολογίας του ηπατοκυτταρικού καρκινώματος, στην ποσοτικοποίηση του συσχετισμού μεταξύ του ψυχολογικού άγχους και της στεφανιαίας νόσου, καθώς και στην αναγνώριση διατροφικών και άλλων παραγόντων ως επικίνδυνων για την ανάπτυξη καρκίνου και άλλων ασθενειών

Ο κ. Τριχόπουλος έχει κατά καιρούς τιμηθεί με σειρά βραβείων για τη συμβολή του στην ιατρική έρευνα. Πρόσφατα τιμήθηκε από το αμερικανικό Ιδρυμα Καρκίνου του Μαστού «Susan G. Komen» για τα συμπεράσματα έρευνάς του όσον αφορά τις αιτίες ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.


Πηγή: tovima.gr


Thessaloniki Arts and Culture  http://www.thessalonikiartsandculture.gr

Σάββατο 2 Σεπτεμβρίου 2017

Τα 7 «θανάσιμα αμαρτήματα» της σύγχρονης Ιατρικής

Τα 7 «θανάσιμα αμαρτήματα» της σύγχρονης Ιατρικής

Δεν είναι ασύνηθες να αντιλαμβάνονται οι πολίτες πως οι γιατροί και όσοι ασχολούνται με την παροχή υπηρεσιών υγείας παραμελούν την βασική αποστολή τους, που είναι η προστασία των ασθενών, ωθούμενοι από μία αρκετά διαδεδομένη σ΄ αυτούς τους κύκλους αμαρτία: την απληστία.
Σε βιβλίο του Γερμανού χειρουργού Michael Imhof με τίτλο «Η καταπάτηση του όρκου των γιατρών, αυτοί που κάνουν δουλειές και η χαμένη τιμή των ασθενών», που εκτενώς παρουσιάζει το περιοδικό Focus, επισημαίνονται επτά θανάσιμα αμαρτήματα της σύγχρονης ιατρικής:
  • Αμάρτημα 1ον: Η εμπορευματοποίηση της ασθένειας και του πόνου. Η οικονομική θεώρηση της υγείας έρχεται ολοένα και περισσότερο στο προσκήνιο, είτε αφορά εξοικονομήσεις ή κέρδη νοσοκομειακών φορέων, είτε αφορά ενδείξεις για επεμβάσεις (π.χ. τοποθέτηση προσθέσεων σε αρθρώσεις) που θα μπορούσαν να μην γίνουν, αλλά γίνονται χάρη του κέρδους. Πιο αποκρουστική εκδοχή αυτής της πρακτικής: ο διαχωρισμός των ασθενών ανάλογα με το εισόδημα τους. Και στην Ελλάδα έχουμε παρόμοια φαινόμενα. Η αρθροπλαστική ισχίου σε κατάκοιτο 90άρη δεν είναι ανέκδοτο. Ο αυξημένος αριθμός τοποθέτησης stent, επίσης.
  • Αμάρτημα 2ον: Η απληστία των φαρμακευτικών εταιρειών. Υψηλές τιμές σε φάρμακα που δεν έχουν ανταγωνισμό. Διαφορετικές τιμές από χώρα σε χώρα, διακίνηση φαρμάκων για μεγιστοποίηση του κέρδους, αποφυγή μεταρρυθμίσεων που θα εξορθολόγιζαν το κύκλωμα του φαρμάκου, είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις αυτής της εκμεταλλευτικής πρακτικής εις βάρος ασθενών και ασφαλιστικών ταμείων. Αποσύρσεις φτηνών φαρμάκων, περιορισμένος αριθμός χαπιών ανά συσκευασία, εξαγωγή φαρμάκων από τις ελληνικές σε ξένες αποθήκες, δυσφήμιση του καλού γενόσημου φαρμάκου, θα ήταν πρακτικές που θα μπορούσε να επιλέξει ο Γερμανός γιατρός αν ζούσε στην Ελλάδα.
  • Αμάρτημα 3ον: Η απληστία των γιατρών. Εδώ ο συγγραφέας αναφέρεται μόνο σε μία πρακτική που έχει βρει μεγάλη διάδοση στην Γερμανία: να προσφέρουν οι γιατροί – συχνά ως διαμεσολαβητές- πρόσθετες υπηρεσίες, πέρα απ’ αυτές για τις οποίες πληρώνει το ταμείο των ασθενών ( όπως π.χ. πρόσθετες προληπτικές εξετάσεις, «φυσιολογικές» θεραπείες κ.λ.π.). Πολλές από αυτές τις παροχές, που πληρώνουν οι ασθενείς από την τσέπη τους, είναι άχρηστες. Το σύνολο του τζίρου αυτών των εξετάσεων ή πρόσθετων υπηρεσιών ξεπέρασε το 2012 τα 1,3 δις ευρώ στην Γερμανία! ( Άντε να δούμε αυτή την πρακτική σε πλήρη ανάπτυξη και στην Ελλάδα. Μέχρι στιγμής κάτι τέτοιο το βρίσκουμε στα τηλεοπτικά κανάλια, ως κολλαγόνο, υαλουρονικό, όζον, μασσαζοκαλσόν, βιομαγνητάκια κ.λ.π.)
  • Αμάρτημα 4ον: Η διαφθορά στο χώρο της υγείας. Εδώ αναφέρει τις παραπομπές ασθενών σε συγκεκριμένες κλινικές ή παρόχους ιατρικού εξοπλισμού ( με οικονομικό όφελος αυτού που παραπέμπει). Αν ζούσε στη χώρα μας ως παράδειγμα τέτοιας συμπεριφοράς θα ανέφερε στην πρώτη θέση την παραπομπή για εξετάσεις (κυρίως απεικονιστικές) που δεν είναι απαραίτητες, τις παραπομπές από γιατρούς σε άλλους γιατρούς (κυρίως για χειρουργικές επεμβάσεις) κ.λ.π.
  • Αμάρτημα 5ον: Τα ηθικά προβλήματα. Εδώ αναφέρει την περίπτωση του μεγάλου αριθμού μελετών που δημοσιεύονται και οι οποίες λίγο ή καθόλου δεν εξυπηρετούν τους ασθενείς. Κάνει αναφορά στις ελάχιστες ανεξάρτητες μελέτες (οι περισσότερες που δημοσιεύονται έχουν την στήριξη φαρμακευτικών εταιρειών, π.χ. στον καρκίνο 1 στις 3 έρευνες υποστηρίζεται από φαρμακοβιομηχανίες). Μια άλλη πρακτική είναι η απόσυρση παλαιού φαρμάκου, η ελαχιστότατη αλλαγή στο μόριο του (που δεν επιδρά στη βελτίωση της υγείας του ασθενούς) και η εισαγωγή του στην αγορά ως νέο φάρμακο με άλλη ονομασία και με πολύ πιο ακριβή φυσικά τιμή. Δεν πρόκειται για γενόσημα, αλλά για μαϊμού πρωτότυπα. Και αυτό συμβαίνει και στην Ελλάδα. Επίσης για τις μελέτες αξίζει να αναφερθεί το πόσο εύκολο ήταν (και πιθανώς είναι) το να διεξάγεις μία έρευνα για κάποια φάρμακα (οι Έλληνες επιστήμονες έχουν συγκριτικά μεγάλο τέτοιο αριθμό δημοσιεύσεων).
  • Αμάρτημα 6ον: Η έλλειψη συμπόνιας από τους γιατρούς. Αντί να στηρίζουν και να ανακουφίσουν τους ασθενείς (π.χ. τους καρκινοπαθείς) στα τελευταία στάδια, οι γιατροί προτιμούν να τους χορηγούν επιθετικές θεραπείες που τίποτα δεν προσφέρουν, εκτός κάποιου οικονομικού οφέλους στους συνταγογραφούντες. Οι γιατροί δεν έχουν μάθει να συμπάσχουν, αλλά το αποφεύγουν κιόλας, για να μην εξουθενωθούν με την πάροδο του χρόνου. Και η ελληνική εμπειρία (ιδίως στην ογκολογία) είναι παρόμοια. Θα πρέπει, όμως, να αναφερθεί ότι στο θέμα της άχρηστης θεραπευτικής παρέμβασης εμπλέκονται και οι συγγενείς που ζητούν φορτικά να κάνει κάτι ο γιατρός στον ασθενή, όταν αυτό το κάτι δεν έχει πια νόημα.
  • Αμάρτημα 7ον: Η τρέλα της ιατρικής ότι όλα είναι γι’ αυτήν δυνατά. Όλοι αρρωσταίνουμε. Αρρώστιες υπάρχουν άφθονες. Και αν δεν υπάρχουν, τότε συνηθισμένες παρεκτροπές από ένα αυστηρά και συχνά αυθαίρετα καθορισμένο φυσιολογικό, μπορούν εύκολα να προπαγανδιστούν ως παθήσεις και ανάλογα να αντιμετωπιστούν ιατρικά. Δηλαδή και ο υγιής με τέτοιες μεθόδους μπορεί να μετατραπεί σε ασθενή. Μία καθόλου κακή επένδυση. Αν περάσουμε την αντίληψη ότι και ο άνδρας περνά κλιμακτήριο, σκέφτεστε πόσο χρήμα θα καταναλωθεί γύρω απ’ αυτό. Το ίδιο που συμβαίνει με τις οστεοπενίες και την έλλειψη βιταμινών. Η αρρωστοποίηση της ζωής είναι μία νέα τρέλα στο πλαίσιο της απληστίας στο χώρο της ιατρικής. Ελπίζω το βιβλίο να μεταφραστεί στα Ελληνικά και να δώσει αφορμή για περαιτέρω «ελληνική» συζήτηση. 

Ευάγγελος Φιλόπουλος

Ο Ευάγγελος Φιλόπουλος είναι Χειρουργός, Διευθυντής Κλινικής Μαστού Αντικαρκινικού Νοσοκομείου «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ» και Πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, 
Βρείτε τον Ευάγγελο Φιλόπουλο στο Facebook, στο pinterest και διαβάστε τις αναρτησεις του στο tumblr

Σάββατο 26 Αυγούστου 2017

«Βλαστοκύτταρα», μια μεγάλη απάτη;


«Βλαστοκύτταρα», μια μεγάλη απάτη;

Του Μιχαλη Πιτσιλιδη

Χιλιάδες γονείς κάθε χρόνο πληρώνουν τις ιδιωτικές τράπεζες βλαστοκυττάρων προκειμένου να εξασφαλίσουν την υγεία των παιδιών τους, αν κάποιο σοβαρό νόσημα εμφανιστεί στο μέλλον. Δεν γνωρίζουν, όμως, ότι τα βλαστοκύτταρα αυτά ιατρικώς αποκλείεται να χρησιμοποιηθούν στο παιδί τους, ότι σε ποσοστό έως 70% το αίμα που συλλέγεται πρέπει να απορριφθεί και ότι, στην πράξη, η προσφυγή σε ιδιωτικές τράπεζες μειώνει σημαντικά τις πιθανότητες να βρεθούν κατάλληλα βλαστοκύτταρα από άλλα παιδιά, αν κάποτε τα χρειαστούν για το δικό τους.
Τα τελευταία χρόνια μια νέα επιχειρηματική δράση αναπτύσσεται ραγδαία στην Ελλάδα. Πρόκειται για τις ιδιωτικές τράπεζες βλαστοκυττάρων, όπως είναι γνωστές στο ευρύ κοινό. Είναι χαρακτηριστικό ότι η χώρα μας διαθέτει ήδη το 20% των ιδιωτικών τραπεζών που λειτουργούν παγκοσμίως! Σε συνεργασία αποκλειστικά με ιδιωτικά μαιευτήρια, οι τράπεζες αυτές προωθούν στους εξαιρετικά ευάλωτους γονείς την ιδέα να διαφυλάξουν βλαστοκύτταρα (ο σωστός όρος είναι στελεχιαία κύτταρα ή αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα - δεν πρόκειται για βλαστοκύτταρα) συλλέγοντας αίμα από τον ομφάλιο λώρο κατά τον τοκετό, με σκοπό να αντιμετωπιστούν αύριο σοβαρά προβλήματα υγείας των παιδιών τους, όπως π.χ. η λευχαιμία. Για τη διαδικασία λήψης, επεξεργασίας και φύλαξης, οι γονείς πληρώνουν περισσότερα από 2.000 ευρώ. Τα μισά περίπου αποτελούν αμοιβές μεσαζόντων.
Στην πραγματικότητα, όμως, από ιατρική άποψη αποκλείεται εντελώς η χρήση αυτών των κυττάρων για τα παιδιά στα οποία «ανήκουν», σε κάθε περίπτωση κακοήθους αιματολογικής νόσου, όπως η λευχαιμία! Η αυτόλογη, όπως λέγεται, μεταμόσχευση είναι άχρηστη επειδή και τα κύτταρα που έχουν φυλαχθεί θα εξελιχθούν αργότερα σε λευχαιμικά. Επομένως το άρρωστο παιδί δεν θα ωφεληθεί ποτέ από τα δικά του κύτταρα που φυλάσσονται(;) κάπου κατεψυγμένα. Θα χρειαστεί, προκειμένου να θεραπευτεί, κύτταρα από άλλο παιδί. Πώς και πού θα βρεθούν αυτά;
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να εντοπιστούν συμβατά κύτταρα. Ωστόσο, οι ιδιωτικές τράπεζες δεν ασχολούνται με την ιστοσυμβατότητα των κυττάρων που φυλάσσουν. Με τον τρόπο αυτό δεν συμμετέχουν στην παγκόσμια δεξαμενή μοσχευμάτων και μειώνουν τις πιθανότητες εύρεσης του κατάλληλου μοσχεύματος για όλους! Δεν βοηθούν, δηλαδή, κανένα παιδί - ούτε καν αυτό για το οποίο πλήρωσαν οι γονείς. Οπως μας διαβεβαίωσε ο ειδικός συνεργάτης της τράπεζας βλαστοκυττάρων του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, κ. Ανδρέας Παπασάββας, καμία ιδιωτική τράπεζα δεν συμμετέχει στο διεθνές δίκτυο αναζήτησης netcord. Τελικά, στην πράξη, αυτό που κάνουν οι ιδιωτικές τράπεζες είναι να βλάπτουν τη δημόσια υγεία, καθώς αποσύρουν τα κύτταρα που συλλέγουν από την παγκόσμια δεξαμενή μοσχευμάτων, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται το έργο της ανεύρεσης. Οταν οι γονείς ανακαλύψουν ότι ναι μεν πλήρωσαν τις 2.000 ευρώ, αλλά δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν το αίμα του παιδιού τους για τη θεραπεία της λευχαιμίας του, θα είναι πολύ αργά...
Παράλληλα, από τα ΜΜΕ γίνεται μια συστηματική προβολή τού θέματος, στην οποία εμπλέκονται δυστυχώς και γιατροί «διεθνούς κύρους». Στο πλαίσιο αυτό, έως και καρδιές παραγόμενες από βλαστοκύτταρα βρίσκονται προ των πυλών (της φαντασίας!) οπότε η ψυχολογική πίεση προς τους γονείς διαρκώς αυξάνεται.
Από ηθικής, τέλος, απόψεως, η λογική των ιδιωτικών τραπεζών βλαστοκυττάρων εισάγει τους νόμους της αγοράς στο χώρο μοναδικών βιολογικών προϊόντων, καταργώντας την αρχή της αλληλεγγύης, όπως ισχύει, άλλωστε, στην αιμοδοσία ή τις μεταμοσχεύσεις οργάνων. Κανείς δεν δίνει αίμα με στόχο να φυλαχθεί για τον εαυτό του. Καλύπτει ανάγκες άλλων, οι οποίοι θα καλύψουν τις δικές του αν χρειαστεί.
Οι ευθύνες του υπουργείου Υγείας
Ασφαλείς δημοσιογραφικές πληροφορίες φέρουν το υπουργείο Υγείας εμπλεκόμενο σε μια διαδικασία με τελικό σκοπό την κάλυψη των εξόδων διατήρησης βλαστοκυττάρων από τα ασφαλιστικά Ταμεία. Η δαπάνη θα ξεπεράσει τα 100 εκατ. ευρώ το χρόνο. Κάτι τέτοιο, αν συμβεί, θα είναι παγκόσμια πρωτοτυπία, καθώς οι περισσότερες χώρες κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Στη Γαλλία είναι απαγορευμένη η λειτουργία ιδιωτικών τραπεζών, ενώ αυστηρή σχετική ρύθμιση εισάγεται στην ισπανική νομοθεσία. Ακολουθούν και άλλες χώρες, ενώ, αντίθετα, ανεξέλεγκτη είναι η κατάσταση στην Ελλάδα, την Κύπρο αλλά και την Αγγλία, συχνά μέσω πολλών τραπεζών - επιχειρήσεων πίσω από τις οποίες ανακαλύπτει κανείς τους ίδιους ιδιοκτήτες.
Αρκούν 5.000 συλλογές
«Στην πράξη, η Ελλάδα χρειάζεται περίπου 5.000 συλλογές (και όχι 100.000 το χρόνο!) στις ήδη λειτουργούσες δημόσιες τράπεζες, ώστε να καλύψει τις ανάγκες όλου του πληθυσμού. Στατιστικά, δηλαδή, με τον αριθμό αυτό καλύπτεται κάθε ιστολογικός τύπος», εξηγεί ο κ. Α. Παπασάββας. Αν, λοιπόν, το υπουργείο Υγείας χρηματοδοτήσει 3-4 δημόσιες τράπεζες με το ένα δέκατο των χρημάτων που σχεδιάζει να δωρίσει στις ιδιωτικές, μέσω των ασφαλιστικών Ταμείων, η Ελλάδα θα είναι διεθνώς πρωτοπόρος και κάθε παιδί θα βρίσκει το μόσχευμα που του χρειάζεται, στη δύσκολη ώρα. Αντ' αυτού, οργανωμένα συμφέροντα προσπαθούν να στραγγαλίσουν τη δημόσια τράπεζα.
Τι θα έπρεπε να κάνει το υπουργείο Υγείας; Να δημιουργήσει και άλλες δημόσιες τράπεζες, να απαγορεύσει τη λειτουργία των ιδιωτικών και να υποχρεώσει τα ιδιωτικά μαιευτήρια να συνεργάζονται με αυτές, σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές, εφόσον και οι γονείς το επιθυμούν, αμειβόμενα (αν πρέπει…) μόνο για τη διαδικασία λήψης του αίματος με ένα συμβολικό ποσόν το οποίο, βεβαίως, θα πρέπει να καλύπτουν τα ασφαλιστικά Ταμεία.

Να φυλάξω τα βλαστοκύτταρα του μωρού μου;


H συντάκτριά μας Nίκη Ψάλτη απευθύνθηκε στην κ. Γιούλα Bάρλα-Λευθεριώτη, διευθύντρια του Aνοσοβιολογικού Tμήματος στο Mαιευτήριο «Έλενα Bενιζέλου», και στην κ. Bάσια Γκιόκα, υπεύθυνη Ποιοτικού Eλέγχου της Δημόσιας Tράπεζας Oμφαλοπλακουντιακού Αίματος, και σας απαντά.

Kαταλαβαίνω τον προβληματισμό σας, γιατί έχω βρεθεί στη θέση σας: Όταν ήμουν έγκυος στην κόρη μου, έμαθα για τη δυνατότητα να φυλάξω τα βλαστοκύτταρα του ομφάλιου λώρου της μόλις γεννηθεί. Όταν είσαι έγκυος, δεν παίρνεις αψήφιστα οποιαδήποτε πληροφορία για την υγεία του μωρού που θα φέρεις στον κόσμο. Σκέφτεσαι μήπως μελλοντικά έρθεις αντιμέτωπη με τις συνέπειες της όποιας αρνητικής σου απόφασης. Kαι παρότι τελικά δεν προχώρησα στη φύλαξη των κυττάρων, γιατί γέννησα εσπευσμένα, εντούτοις ήθελα να ψάξω σε βάθος το θέμα και η επιστολή σας μου έδωσε την ευκαιρία.

, αφού αυτός αποκοπεί από το μωρό, είναι πολύτιμο, όπως μου εξήγησε η κ. Bάρλα, διευθύντρια του Aνοσοβιολογικού Tμήματος στο Mαιευτήριο «Έλενα Bενιζέλου». Kαι αυτό επειδή περιέχει κύτταρα που «φτιάχνουν» αίμα (αιμοποιητικά) και τα οποία αποδεδειγμένα συμβάλλουν στην ίαση αιματολογικών νοσημάτων, όπως η λευχαιμία.
 του ομφάλιου λώρου που σας πρότεινε ο γυναικολόγος σας, λοιπόν, είναι μια κίνηση που μπορεί να σώσει ζωές. Ωστόσο, πρέπει να γνωρίζετε ότι υπάρχουν δύο ειδών τράπεζες κρυοσυντήρησης: oι δημόσιες και οι ιδιωτικές. H διαφορά τους δεν είναι μόνο στο κόστος (δωρεάν στη Δημόσια Tράπεζα, περί τα 1.500 ­ άπαξ και 100 ­ ετησίως στις ιδιωτικές).
 λειτουργούν όπως η αιμοδοσία: «δίνουμε όλοι για όλους». Δίνοντας το αίμα από τον ομφάλιο λώρο του παιδιού σας εκεί, ουσιαστικά κάνετε «δωρεά οργάνου», για την ακρίβεια, αιμοποιητικών κυττάρων που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τον πάσχοντα μυελό των οστών σε ασθενείς που χρειάζονται μεταμόσχευση. Kάθε χρόνο πραγματοποιούνται παγκοσμίως περισσότερες από 1.500 μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών με μονάδες αίματος από τις δημόσιες τράπεζες (συνολικά έχουν πραγματοποιηθεί 8.000 μεταμοσχεύσεις).
, η φύλαξη του αίματος είναι προσωπική - προορίζεται για τον ίδιο το δότη ή την άμεση οικογένειά του. Ωστόσο, οι «προσωπικές» μονάδες αίματος είναι απίθανο να χρησιμοποιηθούν για μεταμόσχευση μυελού των οστών στο ίδιο το παιδί. Γιατί; Eπειδή εάν το παιδί παρουσιάσει ένα αιματολογικό νόσημα, τότε είναι πιθανό να είναι «άρρωστο» και το αίμα του ομφάλιου λώρου του. Mέχρι σήμερα, καμία από τις φυλασσόμενες «προσωπικές» μονάδες αίματος δεν έχει χρησιμοποιηθεί για μεταμόσχευση μυελού των οστών σε αιματολογικά νοσήματα.
 των ιδιωτικών τραπεζών, έχουν χρησιμοποιηθεί 10 “προσωπικές” μονάδες αίματος για την αντιμετώπιση νευροβλαστώματος (είδος κακοήθειας) στον εγκέφαλο. Bέβαια, η ιδιωτική φύλαξη των κυττάρων του ομφάλιου λώρου προβάλλεται ως μια μελλοντική επένδυση υγείας. Tα κύτταρα αυτά ίσως προσφέρουν μελλοντικά θεραπεία σε διάφορες παθήσεις», μου εξήγησε η κ. Γκιόκα, υπεύθυνη ποιοτικού ελέγχου, συλλογής, επεξεργασίας και κρυοκατάψυξης της Δημόσιας Τράπεζας Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος του Iδρύματος Iατροβιολογικών Eρευνών.
 για τα βλαστοκύτταρα -που θεωρούνται ότι κρατούν το «κλειδί» για τη θεραπεία πολλών ασθενειών-, αυτές δεν αφορούν τα κύτταρα του ομφάλιου λώρου. «Aυτή είναι και η συνήθης παρανόηση των γονιών», τόνισε η κ. Γκιόκα, που εξηγεί στους γονείς ότι εκτός από τα αιμοποιητικά «βλαστοκύτταρα» του ομφάλιου λώρου, υπάρχουν και αυτά του εμβρύου των τριών εβδομάδων, που μπορούν να διαφοροποιηθούν σε οποιονδήποτε ιστό ή όργανο του σώματος. Φυσικά, κανείς δεν ξέρει τι μας επιφυλάσσει το μέλλον της Iατρικής. Aλλά ακόμη και αν μελλοντικά η «προσωπική» χρήση των αιμοποιητικών κυττάρων (όπως αυτά του ομφάλιου λώρου) διευρυνθεί, μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε αυτά. «Πηγή των αιμοποιητικών κυττάρων δεν είναι μόνο το αίμα του ομφάλιου λώρου, αλλά και το ίδιο μας το αίμα», μου εξήγησε η κ. Bάρλα.
 όλες τις επιλογές και τους αφήνω να αποφασίσουν μόνοι τους αν θα δωρίσουν τα βλαστοκύτταρα του μωρού τους στη Δημόσια Tράπεζα ή αν θα προτιμήσουν την ιδιωτική φύλαξη», μου τόνισε η κ. Γκιόκα.





Mια νοσηλεύτρια παρίσταται στον τοκετό, κατόπιν συνεννόησης, και συλλέγει το αίμα του ομφάλιου λώρου.

Σας αποστέλλεται το kit (συσκευασία) για τη συλλογή του αίματος, το οποίο χρησιμοποιεί ο μαιευτήρας.


Όταν υπάρχει στην οικογένεια ένα παιδί που ήδη πάσχει από αιματολογικό νόσημα, τότε η λήψη του ομφαλοπλακουντιακού αίματος από το νεογέννητο αδελφάκι του μπορεί να γίνει σε οποιοδήποτε μαιευτήριο της Eλλάδας, κατόπιν εντολής του παιδιάτρου, και να αποθηκευτεί στη Δημόσια Tράπεζα δωρεάν. Πρόκειται για την «κατευθυνόμενη φύλαξη», όπου η μονάδα αίματος που λαμβάνεται προορίζεται για ένα συγκεκριμένο ασθενή. H πιθανότητα τα δύο αδέλφια να είναι ιστοσυμβατά είναι 25%.



Δημόσια Tράπεζα Oμφαλοπλακουντιακού Aίματος. Ίδρυμα Iατροβιολογικών Eρευνών της Aκαδημίας Aθηνών, τηλ.: 210-6597341-351. H Δημόσια Tράπεζα συνεργάζεται με το Μαιευτήριο «Έλενα Bενιζέλου» και το «Aττικό» Nοσοκομείο. Kάθε Tρίτη γίνεται ενημέρωση γονέων κατόπιν ραντεβού. Eνημέρωση γονέων γίνεται και στα μαθήματα ανώδυνου τοκετού στο «Έλενα Bενιζέλου».
Iδιωτικές Tράπεζες Oμφαλοπλακουντιακού Aίματος. Iδιωτικές τράπεζες δραστηριοποιούνται στην Eλλάδα είτε ως παραρτήματα ξένων τραπεζών (που σημαίνει ότι το αίμα αποστέλλεται στο εξωτερικό) είτε με έδρα την Eλλάδα. Ωστόσο, η αρμόδια αρχή (ο Eθνικός Oργανισμός Mεταμοσχεύσεων) δεν είναι ενημερωμένη για τις ιδιωτικές τράπεζες, το πλαίσιο λειτουργίας των οποίων ακόμη δεν έχει θεσμοθετηθεί.

Βλαστοκύτταρα : Όλα όσα επιπλέον θα πρέπει να γνωρίζετε.
πηγή

Τι είναι τα βλαστοκύτταρα;


Τι είναι τα βλαστοκύτταρα


Τι είναι τα βλαστοκύτταρα;
Greek.
Τι είναι τα βλαστοκύτταρα;
Το ανθρώπινο σώμα περιέχει εκατοντάδες διαφορετικά είδη κυττάρων που είναι απαραίτητα για την καθημερινή μας υγεία. Τα κύτταρα αυτά είναι υπεύθυνα για διάφορες βασικές λειτουργίες, όπως το να κάνουν την καρδιά μας να χτυπά, τον εγκέφαλό μας να σκέφτεται, τα νεφρά μας να καθαρίζουν το αίμα, την επιδερμίδα μας να ανανεώνεται και ούτω καθεξής. Η δουλειά των βλαστοκυττάρων είναι να φτιάχνουν όλους τους υπόλοιπους τύπους κυττάρων του οργανισμού. Είναι οι προμηθευτές νέων κυττάρων. Όταν τα βλαστοκύτταρα διαιρούνται, μπορούν να δημιουργήσουν περισσότερα βλαστοκύτταρα ή άλλους τύπους κυττάρων. Για παράδειγμα, τα βλαστοκύτταρα του δέρματος μπορούν να δημιουργήσουν είτε περισσότερα βλαστοκύτταρα δέρματος, είτε διαφοροποιημένα κύτταρα δέρματος που έχουν συγκεκριμένους ρόλους, όπως το να παράγουν μελανίνη.
Γιατί είναι τα βλαστοκύτταρα σημαντικά για την υγεία μας;
‘Οταν τραυματιζόμαστε ή αρρωσταίνουμε, τα κύτταρά μας επίσης τραυματίζονται ή πεθαίνουν. Τότε, τα βλαστοκύτταρα ενεργοποιούνται. Τα βλαστοκύτταρα έχουν το ρόλο να επισκευάζουν τραυματισμένους ιστούς και να αντικαθιστούν άλλα κύτταρα όταν αυτά πεθαίνουν. Έτσι, τα βλαστοκύτταρα μας διατηρούν υγιείς και παρεμποδίζουν την πρόωρη γήρανση. Τα βλαστοκύτταρα λοιπόν μοιάζουν με μια στρατιά μικροσκοπικών γιατρών που έχουμε συνεχώς στη διάθεσή μας.
Ποιά είναι τα διάφορα είδη βλαστοκυττάρων;
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη βλαστοκυττάρων. Οι επιστήμονες πιστεύουν πως κάθε όργανο του σώματος έχει τα δικά του βλαστοκύτταρα. Για παράδειγμα, το αίμα παράγεται απο αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα. Ωστόσο, τα βλαστοκύτταρα είναι παρόντα και στα αρχικά στάδια της ανάπτυξης, και όταν οι επιστήμονες καλλιεργούν αυτά τα κύτταρα στο εργαστήριο, λέγονται εμβρυικά βλαστοκύτταρα. Ο λόγος για τον οποίο οι επιστήμονες χρησιμοποιούν εμβρυικά βλαστοκύτταρα είναι ότι ο φυσιολογικός τους ρόλος είναι να φτιάχνουν κάθε όργανο και ιστό στο σώμα μας κατά την ανάπτυξη. Αυτό σημαίνει οτι τα εμβρυικά βλαστοκύτταρα, σε αντίθεση με τα βλαστοκύτταρα των ιστών, μπορούν να οδηγηθούν στη δημιουργία σχεδόν όλων των εκατοντάδων  τύπων ανθρώπινων κυττάρων. Για παράδειγμα, ενώ ένα αιματοποιητικό βλαστοκύτταρο μπορεί να φτιάξει μόνο αίμα, ένα εμβρυικό βλαστοκύτταρο μπορεί να φτιάξει αίμα, κόκαλο, δέρμα, εγκέφαλο, και τα λοιπά. Επιπλέον, τα εμβρυικά βλατοκύτταρα είναι προγραμματισμένα απο τη φύση τους να φτίαχνουν ιστούς και όργανα, ενώ τα βλαστοκύτταρα των ιστών δεν είναι. Αυτό σημαίνει πως τα εμβρυικά βλαστοκύτταρα έχουν μεγαλύτερη ικανότητα να επισκεύαζουν όργανα που έχουν υποστεί βλάβη. Τα εμβρυικά βλαστοκύτταρα απομονώνονται απο περισσά έμβρυα τεχνητής γονιμοποίησης που έχουν ηλικία ημερών, και έχουν δημιουργηθεί σε πιάτα στο εργαστήριο και που σε αντίθετη περίπτωση θα πετιούνταν.
Τί είναι τα IPS, ή αλλιώς «ηθικά» πολυδύναμα κύτταρα;
Οι επιστήμονες και οι γιατροί είναι ενθουσιασμένοι με αυτόν τον καινούριο τύπο κυττάρων που λέγονται IPS (από Induced Pluripotent Stem cells). Ο λόγος του ενθουσιασμού είναι το ότι τα IPS κύτταρα έχουν σχεδόν τις ίδιες ιδιότητες με τα εμβρυικά βλαστοκύτταρα, αλλά δεν προέρχονται από έμβρυα. Έτσι, δεν τίθενται ηθικά διλήμματα με τη χρήση τους. Επιπρόσθετα, τα IPS κύτταρα φτιάχνονται από τα ενήλικα κύτταρα του ίδιου του ασθενούς, κάτι που σημαίνει πως τα IPS θα μπορούσαν να χορηγηθούν στον ίδιο ασθενή χωρίς τον κίνδυνο απόρριψης από το ανοσοποιητικό του σύστημα. Το τελευταίο είναι ένα σημαντικό ζήτημα σε όλες τις μεταμοσχεύσεις.
Τι κρύβει το μέλλον και πώς μπορούν τα βλαστοκύτταρα να αλλάξουν τη θεραπεία που σας παρέχει ο γιατρός σας;
Ακριβώς επειδή τα βλαστοκύτταρα έχουν ως φυσιολογικό ρόλο να αντικαθιστούν άρρωστα ή νεκρά κύτταρα, οι επιστήμονες συνέλαβαν την ιδέα να χρησιμοποιήσουν βλαστοκύτταρα ως θεραπεία για άτομα με διάφορες ασθένειες. Η ιδέα είναι πως δίνοντας στον ασθενή βλαστοκύτταρα ή διαφοροποιημένα κύτταρα που έχουν προέλθει από βλαστοκύτταρα, μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τις ιδιότητες των κυττάρων αυτών για να γιατρέψουμε τον εν λόγω ασθενή. Παραδείγματος χάριν, δίνοντας σε έναν ασθενή με έμφραγμα ένα μόσχευμα βλαστοκυττάρων ως θεραπεία, ο στόχος μας θα ήταν τα βλαστοκύτταρα να διορθώσουν τη βλάβη που προκλήθηκε στην καρδιά. Οι φυσιολογικοί πληθυσμοί βλαστοκυττάρων που όλοι έχουμε στους ιστούς μας έχουν περιορισμένη δυνατότητα να διορθώνουν βλάβες στο σώμα μας. Επιστρέφοντας στο παράδειγμα με το έμφραγμα, τα βλαστοκύτταρα της τραυματισμένης καρδιάς δεν είναι ικανά να διορθώσουν τη βλάβη που προήλθε από το έμφραγμα, αλλά ένα μόσχευμα εκατομμυρίων βλαστοκυττάρων θα ήταν πολύ πιο ισχυρό. Έτσι, παρέχοντας μοσχεύματα βλαστοκυττάρων ενισχύουμε την ικανότητα του σώματος να θεραπεύεται, ξεπερνώντας τα όρια που τίθενται από τον περιορισμένο αριθμό των υπαρχόντων βλαστοκυττάρων. Προτού όμως τα βλαστοκύτταρα αρχίσουν να χρησιμοποιούνται ευρέως στην κλινική, υπάρχουν προβλήματα που χρήζουν αντιμετώπισης: η ασφάλεια του ασθενή, αφού κάποια βλαστοκύτταρα μπορούν να δημιουργήσουν όγκους, καθώς και η ανοσολογική απόρριψη του μοσχεύματος. Μόλις αυτά τα προβλήματα αντιμετωπιστούν, τα βλαστοκύτταρα θα μεταμορφώσουν κατά πάσα πιθανότητα τη σύγχρονη ιατρική. Σε μία με δύο δεκαετίες, οι περισσότεροί μας μπορεί να γνωρίζουμε κάποιον που να έχει δεχθεί μόσχευμα βλαστοκυττάρων, ή να έχουμε δεχθεί οι ίδιοι. Τα βλαστοκύτταρα έχουν το δυναμικό να θεραπεύσουν κάποιες απο τις σημαντικότερες ασθένειες που μαστίζουν την ανθρωπότητα, όπως τον καρκίνο, την καρδιοπάθεια, το Πάρκινσον, τη σκλήρυνση κατά πλάκας, το εγκεφαλικό, τη νόσο του Χάντιγκτον, τον τραυματισμό του νωτιαίου μυελού, και διάφορες άλλες.
Ποιές θεραπείες με βλαστοκύτταρα είναι διαθέσιμες προς το παρόν και γιατί οι περισσότεροι γιατροί συνιστούν να τις αντιμετωπίζουμε με επιφύλαξη και να αποτελούν τελευταία λύση;
Προς το παρόν, υπάρχουν ελάχιστες θεραπείες με βλαστοκύτταρα που έχουν δειχθεί από επιστήμονες ως ασφαλείς και αποτελεσματικές. Το καλύτερο παράδειγμα είναι η μεταμόσχευση μυελού των οστών. Ωστόσο, πολλές αβάσιμες και αναπόδεικτες θεραπείες με βλαστοκύτταρα διαφημίζονται και παρέχονται ανά τον κόσμο. Συχνά αυτές οι θεραπείες γίνονται διάσημες στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, ιδίως όταν διασημότητες και αθλητές τις λαμβάνουν. Γενικά, οι ερευνητές και οι γιατροί στο χώρο των βλαστοκυττάρων συνιστούν προσοχή σε τέτοιες θεραπείες, επειδή είναι αβέβαιο αν πραγματικά δουλεύουν και αν είναι ασφαλείς. Ασθενείς έχουν πεθάνει απο τέτοιες θεραπείες. Ενώ είναι λογικό για κάποιον να λαμβάνει υπ’όψιν όλες τις πιθανές επιλογές όταν υποφέρει απο μια ανίατη ασθένεια, αυτές οι θεραπείες είναι μόνο τελευταία λύση και μόνο μετά απο εκτενή συζήτηση με το γιατρό σας πρέπει να υπολογίζονται.
Translated by Nikolaos Mitrousis